اسمیلودون یا گربه دندان شمشیری یا به غلط ببر دندان شمشیری یک سرده منقرض شدهاست که متعلق به زیر تیره Machairodontinae است. این گربه دندان شمشیری بومی آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی بود و از عصر پلیستوسن اولیه تا اواخر پلیستوسن میزیست.
نام رایج دندان شمشیری، اشاره به طول بلند دندان نیش فک بالا دارد. با وجود اینکه نام رایجتر، ببر دندان شمشیری است، اما اسمیلودون یک ببر نبودهاست و ببر متعلق به زیرتیره Pantherinae است اما اسمیلودون به زیرتیره Machairodontinae تعلق دارد. نام اسلیمودون از کلمه یونانی σμίλη, smilē, اسکنه همرا با (ὀδoύς (hodoús, دندان و یا ترکیب اضافه ὀδoύς, ὀδόντος, odóntos. میآید.
سرده اسمیلودون در سال ۱۸۴۱ توسط طبیعتشناس و دیرینشناس دانمارکی، پیتر ویلهلم لوند شناخته شد. او سنگواره اسمیلودون پاپیولیتور (Smilodon populator) را در غارهایی در نزدیکی شهر کوچک لاگوا سانتا در ایالت میناس گرایس برزیل، پیدا کرد.
در گذشته یک گونه از اسمیلودون شناخته شده بود، اما امروزه تعداد گونههای شناخته شده را سه گونه میدانند:
- اسمیلودون گراسیلیس، Smilodon gracilis از ۲٬۵ میلیون تا ۵۰۰٬۰۰۰ سال پیش: کوچکترین و ابتداییترین گونه (حدود ۵۵ تا ۱۰۰ کیلوگرم (۱۲۰ تا ۲۲۰ پوند) ) که جانشین مگانتران در آمریکای شمالی بود و احتمال میرود از آن تکامل یافته باشد. گونههای دیگر اسمیلودون احتمالا از اسمیلودون گراسیلیس مشتق شدهاند.
- اسمیلودون فیتالایس، Smilodon fatalis از ۱٬۶ میلیون تا ۱۰٬۰۰۰ سال پیش: در آمریکای شمالی جایگزین اسمیلودون گراسیلیس شد و در آمریکای جنوب شرقی به عنوان تبادل بزرگ آمریکا هجوم برد. اندازه آن بین اسمیلودون گراسیلیس و اسمیلودون پاپیولیتور بود، و میتوان اندازه آن را با تنها گربه باقیمانده، یعنی ببر سیبری یکسان دانست. عرض شانههای این گونه در حدود ۱ متر بود و وزن آن را از ۱۶۰ تا ۲۸۰ کیلوگرم (۳۵۰ تا ۶۲۰ پوند) تخمین زدهاند. در برخی موارد دو گونه دیگر به رسمیت شناخته میشود که شامل گونههای اسمیلودون کالیفورنیکوس Smilodon californicus و اسمیلودون فلوریدانوس Smilodon floridanus است، اما اغلب تصمیم برآن شده است که این دو گونه، زیرگونههای اسمیلودون فیتالایس در نظر گرفته شوند.
اسمیلودون پاپیولیتور، Smilodon populator یا اسمیلودون ویرانگر، از ۱ میلیون تا ۱۰۰٬۰۰۰ سال پیش: در بخش شرقی شمال آمریکا بود و بزرگترین گونه در بین تمام ماکایرودونتها machairodonts به حساب میآید.جثه آن از خویشاوندان خود، اس.فیتالایس و اس.پاپیولیتور بزرگتر بود و قفسه سینه و پاهای سترگی داشت همچنین به عنوان بزرگترین نوع گربه دندان شمشیری به حساب میآید. اندازه بلندی آن در حدود ۱،۴ متر با عرض شانههای ۲،۶ متر بود و دمی به طول ۳۰ سانتی متر داشت. تخمین زده میشود که وزن آن بین ۳۶۰ تا ۴۷۰ کیلوگرم بودهاست و جزء بزرگترین گربهسانان به حساب میآید
گونههای اسمیلودون به عنوان بزرگترین گربهسانهای تاریخ شناخته میشوند، همچنین سنگینترین نمونه از میان انبوه گربهسانان گوشتخواری که از اس.پاپیولیتور مشتق شدهاند، میتوانند وزنی بیش از ۵۰۰ کیلوگرم داشتهباشند.
اسمیلودون در پایان پلیستوسن، حدود ۱۰،۰۰۰ سال پیش از میلاد که شاهد انقراض بسیاری از دیگر پستانداران گیاه خوار و گوشتخوار بزرگ بود، منقرض شد.
انسان پیشاتاریخ، که خود را در همان زمان به شمال آمریکا رسانید و به شکار بسیاری از گونههایی ناپدید شده میپرداخت، اغلب به عنوان مسئول این موج انقراض شناخته میشود. برخی دیگر پیشنهاد کردهاند که در پایان عصر یخبندان این انقراض رخ دادهاست.